Ath long dera dimenjada s’an hèt diuèrsi actes commemoratius qu’an compdat damb era collaboracion deth Conselh Generau d’Aran en ues jornades d’aumenatge damb era participacion des ajuntaments d’Es Bòrdes e Les.
Tara sindica d’Aran, Maria Vergés: “Era volontat deth govèrn d’Aran ei dignificar e méter en valor aguesta luta pr’amor qu’era Val d’Aran siguèc testimòni en prumèra linha d’aquèri hets qu’an d’èster visibles, en aguest aumenatge, dera man dera Generalitat de Catalunya e eth govèrn Espanhòl”.
A higut.” Ara fin se tracte d’acabar damb un procès de restitucion e normalizacion d’aqueres persones e entitats que lutèren per mantièr era democracia en Espanha, uns drets que, malerosament, a ores d’ara encara son en risc”.
Pendent er acte, eth secretari d’Estat de Memòria Democratica, a anonciat” qu’eth govèrn der Estat trabalharà entà poder declarar coma Lòcs de Memòria aqueri endrets deth nòste territòri a on s’amièren a tèrme aguesti episòdis destacadi dera istòria”.
Istoricament era “Operación Reconquista de España” auie coma un de sòns principaus objectius era aucupacion dera Val d’Aran, a on s’auie de plaçar eth govèrn dera Republica. D’aquiu plaçadi, se volie requerir as païsi aliats ara reconeishença internacionau, entà encetar eth procès d’isolament deth regim franquista e facilitar-ne era queiguda en contèxte dera imminenta des-hèta deth facisme en Euròpa.
Er aumenatge s’a barrat damb eth descubèrt d’ua placa commemorativa que se plaçarà de manèra definitiva ena termièra, en Pònt de Rei.